Ik gebruik het in de introductie in verband met kennis, maar ‘noodzakelijk’ en ‘voldoende’ wordt normaal gebruikt in combinatie met het woord ‘voorwaarde’. Ik ontleen de uitleg hieronder aan Wikipedia.
Een noodzakelijke voorwaarde is een voorwaarde, zonder welke het relevante gevolg niet optreedt. Het is echter niet gezegd, dat deze voorwaarde op zich al genoeg is om tot het relevante gevolg te leiden: wellicht zijn nog andere voorwaarden nodig.
Voorbeeld: ‘Alleen als de student hard studeert, kan hij het tentamen halen.’ De student haalt het tentamen in elk geval niet, als hij niet hard studeert. Maar er zijn wellicht nog andere noodzakelijke voorwaarden, zoals dat hij zich ook goed moet concentreren tijdens het tentamen.
Een voldoende voorwaarde is een voorwaarde, die zonder andere voorwaarden op zich al leidt tot het relevante gevolg. Er kunnen niet nog andere voorwaarden bestaan die noodzakelijk zijn voor dit gevolg. Het is wel mogelijk dat er nog andere voorwaarden bestaan, die elk of tezamen al voldoende voorwaarde zijn.
Voorbeeld: ‘Als het vloed wordt, stijgt het water aan de kust.’ Hier is de vloed op zich genoeg om de stijging van het water te veroorzaken: het is onmogelijk dat het gevolg niet optreedt, wanneer de voorwaarde van kracht is. Dat wil niet zeggen dat er niet ook andere voldoende oorzaken kunnen zijn: wellicht is een zuidwesterstorm ook genoeg om op eigen kracht het water te doen stijgen.
Een noodzakelijke en voldoende voorwaarde (in combinatie) bezit beide eigenschappen. Altijd als aan deze voorwaarde voldaan wordt treedt het effect op; er zijn geen andere voorwaarden relevant voor het gevolg. Het is onmogelijk dat het dan niet optreedt; ook is het onmogelijk dat een andere voorwaarde het gevolg veroorzaakt.
Voorbeeld: ‘Als je een volwassen, toerekeningsvatbare Nederlander bent, mag je voor de Tweede Kamer stemmen bij verkiezingen.’