Handel en bestuur: twee stelsels
Een dialoog over morele grondslagen
Jane Jacobs
Allemaal worstelen we weleens met morele botsingen en raadsels die zich ongevraagd aandienen in ons werk. Waarom moet je soms liegen? Waarom is ijver soms funest?
In Handel en bestuur: twee stelsels laat Jane Jacobs zes personages op intelligente en humoristische wijze zoeken naar richtlijnen voor hun gedrag. Ze ontdekken dat codes die voor het ene beroep gelden, soms niet opgaan voor een ander beroep. Het gedrag wordt beheerst door het bestaan van twee morele stelsels: het wachterssyndroom en het handelssyndroom.
Het wachterssyndroom komt voort uit gedrag dat we met dieren gemeen hebben: het zoeken naar voedsel en het beschermen van ons leefgebied. Wachters werken bijvoorbeeld bij het leger, de politie, ministeries, gerechtshoven en godsdienstige organisaties.
Het handelssyndroom komt voort uit een inspanning die uniek is voor de mens: het maken en verhandelen van goederen. Tot dit stelsel behoren onder andere kooplieden, ambachtslieden en dienstenleveranciers.
De stelsels, zo blijkt uit de discussies tussen de personages in dit boek, hebben elkaar nodig én staan met elkaar op gespannen voet.
Begrip van deze stelsels en inzicht in het spanningsveld ertussen verklaart zowel succes als ook veel van wat er soms schijnbaar zonder reden misgaat in de wereld van handel en bestuur.
Dit boek is onmisbare lectuur voor politici, alle mensen met een verantwoordelijke positie en voor de studie van onder andere ethiek, economie, sociologie en bestuurskunde.
“Ze zijn uitzonderlijk in de sociale wetenschappen – boeken die meeslepend zijn, met flair en esprit geschreven, tjokvol ideeën. Boeken die dwars door ingeprente denkgewoonten en lui makende gemeenplaatsen banjeren, iedere academische zwaarwichtigheid missen en toch getuigen van eruditie en het vermogen helder en rationeel te redeneren… De Politeia van Plato is haar voorbeeld, maar het resultaat is veel geestiger en interessanter… Een prachtig boek.”
“Jane Jacobs is een wonderlijk scherpzinnig auteur. Zij heeft reeds revolutionaire denkbeelden op het gebied van de stedelijke planning en de stedelijke economie gepubliceerd. Steeds staan bij haar de menselijke dimensie en de zegen van differentiatie centraal. In Handel en bestuur gaat ze in op een ander aspect van de menselijke samenleving, namelijk de spanning tussen verschillende soorten morele houding. Het boek toon opnieuw haar grote originaliteit.”
