We lezen over het stadium van actie in aflevering 28 van het artikel ‘Zelf veranderen met klimaatbeterschap’ in de rubriek Ethiek. Echte, effectieve actie begint met jezelf te verplichten, proces 5. Dat gaat als ware vooraf aan de laatste vier processen: het proces om je te focussen op het verkrijgen van controle over de omstandigheden, het proces van tegengaan, het proces van beloningen en het proces van helpende relaties. Bij actie krijgen we dus alle vier de resterende processen tegelijk. Het benutten van deze processen gaat het hele actiestadium door, maar ook bij het stadium erna, dat van het instandhouden.
Ook bij het stadium van actie zijn er weer enige valkuilen: Neem de voorbereiding niet te gemakkelijk op. Verandering komt niet op een koopje. Er is de mythe van het toverstokje. Meer van hetzelfde is de vierde valkuil.
De vier processen worden vervolgens uitgewerkt in aflevering 29-31. Bij het proces van ‘tegengaan’ pas je gezónde alternatieven voor je probleemgedrag toe. Denk daarbij aan actieve afleiding, sporten en fitness, ontspannen, omdenken en assertiviteit (aflevering 29).
Bij het proces van controle krijgen over de omstandigheden gaat het niet om tegengaan maar om het veranderen van de situatie zelf. Beide zijn nodig. Prochaska geeft een drietal technieken: vermijden, vingerwijzingen, en seintjes. Bij het proces van belonen doe je juist iets aan wat er volgt om de verbetering te versterken. Ook bij belonen zijn er een drietal technieken: steels zelfmanagement, belonen volgens afspraak, en stapsgewijs aanpakken. Zie aflevering 29.
Het laatste proces is dat van helpende relaties (aflevering 29). Laat anderen weten dat je hun steun graag wilt en hard nodig hebt. Je kunt hiervoor de technieken van het tegengaan samen toepassen, maar ook een team vormen, je huishouden aanpassen, en alles opschrijven (als een contract). Krijg steeds schouderklopjes, blijf positief, en zoek hulp bij een groep als je weinig ‘eigen’ helpers hebt.
Zie ook (1,2) processen bij het stadium van overwegen bij zelfverandering, (3) processen bij het stadium van voorbereiding bij zelfverandering en (5,6) processen bij de stadia van instandhouden en afronden bij zelfverandering en verder ook zelf veranderen met klimaatbeterschap.
