De opkomende klimaatwetenschap onderzocht vanaf de jaren ’80 groeiringen van bomen, koraalriffen en sedimenten. Men deed ijsboringen om 100.000 jaar (en meer) in de tijd terug te gaan. Dit leverde een grafiek op van een opmerkelijk stabiel historisch CO₂-gehalte in de atmosfeer tot 400.000 jaar terug. De bovengrens lag op 280 ppm. Nu is het anderhalf keer zo hoog! Lees hierover in aflevering 1 van het artikel ‘De aarde als complex systeem: ons verdronken land’ in de rubriek Ontwrichting.

In een grafiek van de temperatuur over de laatste honderdduizend jaar valt op dat deze de meeste tijd als een jojo op en neer ging, maar dat de Aarde de laatste 11.500 jaar (het Holoceen) star vast houdt aan een gelijkblijvende temperatuur op een beduidend hoger niveau dan ervoor. Die overgang naar ons gunstige klimaat gebeurde in een oogwenk. Klimaatverandering gaat dus niet geleidelijk Zie aflevering 2. Zie ook omslagpunten voor het klimaat.