Richard Dawkins toonde, na de reactie van Lovelock op de reactie vanuit de geochemie, vervolgens aan dat de regulatie van het klimaat en de gesteldheid (de compositie) van de aarde niet door organismen gereguleerd kan worden. Oftewel: Darwin en Gaia gaan op deze manier niet samen. Dat was een verklaring die Lovelock accepteerde. Maar, hemeltjelief, het klimaat en de chemie werden toch zeker gereguleerd? Zo kwam de gedachte op dat de kritiek van de biologen zou wegvallen als je kon aantonen dat het hele aardsysteem de regulator was – dus alle organismen samen met de lucht, de oceaan, het gesteente aan het aardoppervlak, alles bij elkaar. Lees hierover in aflevering 5 van het artikel ‘De Aarde als levend systeem – Gaia in hittestand’ in de rubriek Ontwrichting.

‘De Madeliefjeswereld’ is een door Lovelock geschreven holistisch model, waarmee hij zijn gelijk wilde vaststellen. Allemaal boze biologen wilden het graag een doodsteek bezorgen, maar schrijft Lovelock, het is nooit onderuit gehaald. Het programma beschrijft een zelfregulerend systeem van het klimaat op een eenvoudige platte planeet, met een ster zoals de zon, waarop in een simpel ecosysteem twee soorten madeliefjes evolueren volgens de manier van Darwin. De temperatuur aan het oppervlak van deze Madeliefjeswereld wordt bepaald door het deel van de zonnestraling dat wordt geabsorbeerd, respectievelijk wordt teruggekaatst de ruimte in, en door de hoeveelheid warmte die in het infrarode deel van het spectrum wordt uitgestraald. Over de werking en de uitkomsten lees je in aflevering 6 en 7.

Het bleek een model van een emergent systeem waarin klimaat en organismen nauw verbonden zijn en samen evolueren. Madeliefjeswereld is ook een klimaatmodel. De groei en de selectie van planten zijn in het model nauw verbonden met hun vermogen het klimaat te beïnvloeden en erdoor beïnvloed te worden. Het laat zien hoe zo’n systeem de oppervlaktetemperatuur op aarde dicht tegen het optimum voor plantengroei kan houden bij een grote spreiding in de omvang van de straling.

Zie eerst bij Gaia-hypothese en dan verder bij Gaia van hypothese naar theorie en klimaatstanden van Gaia.