In het begin van de jaren ’90 deed ‘Gaia’ tien voorspellingen en intussen zijn acht van de tien juist gebleken. Ze zijn samengevat in de tabel in aflevering 7 van het artikel ‘De Aarde als levend systeem – Gaia in hittestand’ in de rubriek Ontwrichting. Zo maakte de Gaia-hypothese stap voor stap vorderingen in de richting van een theorie.
Lovelock leverde in 1987 in een belangrijk artikel een verband tussen de biologische productie van dimethylsulfide door algen in de oceaan, wolken in de atmosfeer, de stralingsbalans van de aarde en klimaatregulering. Dit leidde tot duizenden vervolgartikelen.
Zo gaat de erkenning in stapjes. De conferentie van de Europese Unie van Geowetenschappen nam in 2001 deze stelling aan: ‘Het aarde-systeem gedraagt zich als één enkel, zelfregulerend systeem dat is opgebouwd uit fysische, chemische, biologische en menselijke onderdelen.’ Daaraan ontbrak wat Lovelock betreft nog dat het dóel van de zelfregulering het behoud van de levensomstandigheden is, wat nog een grote stap verder is.
Gaia begint waar de gloeiende aardkern overgaat in vast gesteente, op 150 km diepte, en zij loopt dwars door de oceaan en door de lucht, tot opnieuw 150 km de hoogte in, tot de warme thermosfeer aan de rand van de ruimte. De biosfeer is er een deel van. Gaia is een fysiologisch systeem dat onze planeet drie miljard jaar lang geschikt heeft gehouden voor het leven. Het heeft er alles van weg dat Gaia het onbewuste doel heeft gehad om het klimaat en de chemie in een voor het leven comfortabele toestand te houden. De wilde, chaotische kracht wordt in toom gehouden door beperkingen die het doelgerichte wezen vormgeven dat zichzelf reguleert namens het leven. Zie verder aflevering 9.
Zie eerst bij Gaia-hypothese en madeliefjeswereld en dan verder bij klimaatstanden van Gaia.