In het Europa van de tiende tot de dertiende eeuw heerste er lokaal een extra munt als puur ruilmiddel, die je niet gebruikte om op te potten. Dit geld ging vrijuit rond in alle lagen van de bevolking, tot in de laagste aan toe. Het betrok iedereen in transacties wat de levensstandaard aanzienlijk bevorderde. Deze [...]
In het artikel ‘Een @ndere kijk op geld’ in de rubriek Ethiek, het tweede in de serie Ons geld, @nder geld, gaat het om te beginnen over onze manier van kijken. Velen kijken om het beeld dat ze al hebben te bevestigen, maar missen daarmee vaak de werkelijkheid (aflevering 1). Wij zullen in elk geval [...]
Tijdens die revolutieperiode van 1350 tot 1500 leed de elite onder ‘een crisis van chronische disaccumulatie’. Een fundamentele voorwaarde werd het opkomende kapitalisme ontzegd. Ook de adel en de kerk leden verlies. Zie aflevering 2 van het artikel ‘Natuur: kapitalisme/animisme – afkicken/aanwennen’ in de rubriek Ethiek. Adel, kerk en kooplieden spanden daarom samen om de [...]
Tijdens die revolutieperiode van 1350 tot 1500 leed de elite onder ‘een crisis van chronische disaccumulatie’. Een fundamentele voorwaarde werd het opkomende kapitalisme ontzegd. Ook de adel en de kerk leden verlies. Zie aflevering 2 van het artikel ‘Natuur: kapitalisme/animisme – afkicken/aanwennen’ in de rubriek Ethiek. Adel, kerk en kooplieden spanden daarom samen om de [...]
Op school leerden we allerlei dingen die niet kloppen. Zoals dat de mens ‘van nature’ wordt gedreven door eigenbelang en een zucht naar steeds meer; dat het feodale stelsel een wreed systeem was dat veel menselijk lijden veroorzaakte; dat het kapitalisme een eind maakte aan dit systeem. We lezen waarom dit niet klopt in aflevering [...]
De processen bij het stadium van overwegen bij zelfverandering zijn ‘emotioneel wakker schudden’ en ‘in de spiegel kijken’. Daarover gaat het in aflevering 19 tot 23 van het artikel ‘Zelf veranderen met klimaatbeterschap’ in de rubriek Ethiek. Het gaat over wat emotioneel wakker schudden wel en niet is, hoe het kan helpen en hoe niet. [...]
In het gedicht De fabel van de bijen (1714) beschreef Bernard Mandeville dat als we allemaal individueel een deugdzame levenswandel nastreven, dit zeer nadelige gevolgen heeft voor het algemeen belang en dat het zelfs de hele beschaving te gronde kan richten. Mandeville werd om zijn ideeën verketterd als een halve duivel, maar eigenlijk beschreef hij [...]
Ontkoppeling komt in twee smaken: relatief en absoluut. Relatieve ontkoppeling wil zeggen dat het materiaal- en energieverbruik en de CO2-uitstoot wel toenemen, maar minder snel dan de economische groei. Absolute ontkoppeling houdt in dat het materiaal- en energieverbruik en de CO2-uitstoot bij een groeiende economie gelijk blijven of dalen. Wie kiest voor relatieve ontkoppeling houdt [...]
De energietransitie beschrijven is een oefening in cognitieve dissonantie, want je hebt voortdurend te maken met opvattingen die haaks op elkaar staan en die toch elk op hun eigen manier waar zijn. En dan heb je ook nog van die perspectieven die je inzicht doen kantelen. Ziedaar de inhoud van het artikel ‘Ontkoppeling ontrafeld’ in [...]
Wij zijn niet geëvolueerd om ons een waarheidsgetrouw beeld van onze wereld te vormen. De mens denkt in woorden en beelden die losgekoppeld zijn van de fysieke werkelijkheid. Deze verbeelde werkelijkheid lijkt vaak reëler dan wetenschap, logica en gezond verstand. Tijdens het grootste deel van onze geschiedenis wisten we groepen in stand te houden door [...]