Een stad produceert enorme hoeveelheden kapitaal. Dat kapitaal is niet plaatsgebonden, maar juist iets wat overal ingezet kan worden. Het kan dus ook weglekken. Kapitaaloverheveling kan arme gebieden in principe verlichting brengen maar bij gebrek aan dynamische steden geen blijvende ontwikkeling en voorspoed. Dit kan ontaarden in transacties van verval voor de steden die het [...]
In aflevering 7 van het artikel ‘Ons geld deugt niet’ in de rubriek Ethiek, het eerste in de serie Ons geld, @nder geld, ziet Jan Rotmans in ons financiële systeem (een tikkende tijdbom) drie weeffouten. Ook geeft hij al zijn mening in de noot van aflevering 6. Interview met Jan Rotmans over klimaattransitie (NRC-interview, daags [...]
David Ricardo was, na Adam Smith, een van de grondleggers van de economie als wetenschap. Hij schreef het boek Principles of Political Economy and Taxation in 1817. Hij komt voor in aflevering 2 van het artikel ‘Grondstoffen’ en in aflevering 6 van het artikel ‘Energieslaven’, beide in de rubriek Energie.
Het onderscheid tussen winst (die deels wordt geherinvesteerd, wat de noodzakelijke groei oplevert) en rente (die vaak vooral wordt opgepot) wordt gemaakt door David Harvey in aflevering 7 van het artikel ‘De verhouding van het kapitalisme tot de natuur’ en aflevering 22-24 van het artikel ‘Eindeloze exponentiële groei’ in de rubriek Ontwrichting. Hij geeft daar [...]
Het onderscheid tussen winst (die deels wordt geherinvesteerd, wat de noodzakelijke groei oplevert) en rente (die vaak vooral wordt opgepot) wordt gemaakt door David Harvey in aflevering 7 van het artikel ‘De verhouding van het kapitalisme tot de natuur’ en aflevering 22-24 van het artikel ‘Eindeloze exponentiële groei’ in de rubriek Ontwrichting. Hij geeft daar [...]
In zijn boek Seventeen contradictions and the end of capitalism wijdt David Harvey een apart artikel aan het begrip contradictie. Een korte samenvatting hiervan vindt u in het inleidende artikel ‘Drie contradicties van het kapitalisme’. Deze drie contradicties komen aan de orde in de drie artikelen van Harvey op 4eco. De geldcontradictie acht Harvey niet [...]
Wereldwijd betaalt (zowat) iedereen belasting met een vorm van geld die rente draagt. Vrijwel niemand beseft dat rente een eigenschap van geld is die eraan is toegevoegd; dat wil zeggen, er kan ook geld ‘ontworpen’ worden zonder de eigenschap rente, @nder geld. Maakt dat wat uit? We bekijken respectievelijk de kant van de duurzaamheid, de [...]
Hoe de armste 80 procent de zakken van de rijkste 20 procent spekt, en dan vooral van de allerrijksten, valt te lezen in aflevering 22 van het artikel ‘Catastrofologie’ in de rubriek Ontwrichting. Zie ook aflevering 36-37 over de overgang naar een nieuw wereld-systeem van het artikel ‘Wereld-systeem in crisis’. De parasitaire kapitaalvormen van de [...]
Ugo Bardi bekijkt het Romeinse Rijk als een complex systeem, dat – dus – externe verstoringen (of in zijn systeemtaal ‘forceringen’) binnen zekere marges kan weerstaan. Dat betekent dat hij op zoek gaat naar een verstoring die te sterk is voor het systeem. Daarvoor hoeft die verstoring zelf niet heel sterk te zijn. Hij moet [...]
Dit is het principe dat een systeem zich steeds moet blijven ontwikkelen om mee te kunnen doen. Dit wordt verwoord in het boek Alice in wonderland waar de rode koningin tegen Alice zegt dat je ‘op deze plaats zo hard mogelijk moet rennen om op dezelfde plaats te blijven.’ Zie hierover aflevering 18 van het [...]