Een saillant detail van de Nederlandse boekhouding van de lachgasuitstoot is dat er al jarenlang een enorme hoeveelheid lachgas ongemerkt de lucht in gaat. Dit berichtte de NRC op 22 mei 2019. Het Limburgse chemiebedrijf Anqore op het Limburgse chemische complex Chemelot heeft nooit gemeld dat het (omgerekend) 0,4 megaton aan CO2-equivalent (CO2e) uitstoot. Ze beweren zelfs dat ze het zelf niet door hadden.
Chemelot is het totale bedrijventerrein (het vroegere DSM-complex). Het heeft één enkele milieuvergunning voor alle zestig bedrijven tegelijk. Daarom hoeft het de uitstoot niet per fabriek te rapporteren. Omdat het uitstoten van lachgas wettelijk niet verboden is, gebeurt er voorlopig waarschijnlijk niets. (Hoewel het met het stikstofbesluit van de Raad van State – zie de volgende aflevering – misschien geld waard is om er wel wat aan te doen: er kunnen nog slechts vergunningen worden gegeven, als er elders bespaard wordt.)
De Nederlandse lachgasuitstoot zit zo in elkaar: landbouw 6,4 Mton CO2e, de industrie 1,5 Mton CO2e, overig 0,8 MtonCO2e. Van die 1,5 Mton industriële uitstoot komt 1,1 Mton van Chemelot. De lachgasuitstoot vormt dan weer 4 procent van de totale Nederlandse broeikasuitstoot.
Het hele verhaal wordt dus uit de doeken gedaan in de NRC. Anqore is een acrylonitrilfabriek (een grondstof voor legokunststof en koolstofvezels) die waarschijnlijk (al sinds 1969) de op een na grootste uitstoter van lachgas in Nederland is. Het bedrijf is sinds vier jaar in handen van DSM (dat zichzelf zo groen vindt) en het private equitybedrijf CVC Capital Partners. De vakliteratuur vertelt dat zo’n fabriek lachgas uitstoot, maar dat ‘hadden we niet in beeld’, zegt de eigenaar. Pas in 2017 werd een meting gedaan en de uitstoot ‘ontdekt’.
Met een bedrag van 90 à 120 miljoen euro is de uitstoot van Anqore te verhelpen. Dat is omgerekend 10 euro per bespaarde ton. Omdat de emissierechten voor CO2 op 25 euro per ton staan, zou de uitstoot al lang zijn opgeheven als lachgas maar op de lijst van broeikasgassen was gezet!
Chemelot herbergt ook nog een salpeterzuurfabriek (voor kunstmest) en een caprolactamfabriek (nylongrondstof), die beide ook uitstoters van lachgas zijn. Zij hebben tussen 2006 en 2008 hun uitstoot teruggebracht van 7 tot 2 miljoen ton CO2e. De caprolactamfabriek blijft sindsdien ook een grote uitstoter. Deze is in Chinese handen.