Vervuiling en de uitputting van grondstoffen stellen nu al grenzen aan de toekomstige groei. De prijs van olie zet al een behoorlijke domper op investeringsbeslissingen. De CO₂ die nu al in de atmosfeer zit heeft grote gevolgen in de rest van deze eeuw. Er is geen enkele reden om aan te nemen dat de effecten van de huidige opwarming de klimaatverandering niet zal versnellen. Maar zonder klimaatverandering zouden er altijd nog grote veranderingen nodig zijn, want we zitten bij onze natuurlijke hulpbronnen ver boven de duurzame niveaus. Het is sowieso onmogelijk om 8 miljard mensen te blijven onderhouden met een levensstandaard die ook maar in de buurt komt van wat we gewend zijn.

De uitputting van hulpbronnen zal zich in de toekomst waarschijnlijk het meest direct manifesteren via de omweg van politieke krachten. Naarmate landen als de Verenigde Staten en China afhankelijker worden van importen, zullen ze steeds meer politieke, militaire en economische maatregelen nemen om controle te verwerven over buitenlandse voorraden. En dat levert zeker conflicten op. Wanneer grondstoffen vooral naar controlemechanismen wegvloeien, zal dat de groei terugdringen die binnen het eigen land mogelijk is. Natuurlijk kunnen we twisten over hoeveel nieuwe grondstoffen met nieuwe technologieën beschikbaar komen, maar algemeen gesproken is het belangrijk om te onthouden dat technologie vooral moet worden opgevat als een manier om fossiele energie in te zetten om iets veilig te stellen. En naarmate die fossiele energiebronnen uitgeput beginnen te raken, zal ook het vermogen van technologieën om grondstoffen overvloedig beschikbaar te maken beslist afnemen. Zie aflevering 2 van het artikel ‘Dennis Meadows over de 50ste verjaardag van Grenzen aan de groei’ in de rubriek Ecologie. Zie ook: Grenzen aan de groei: klopt de voorspelling?, modelbenadering Grenzen aan de groei-IPCC, energie, maatregelen, tijdshorizon, vooruitzichten.