Is de negatieve terugkoppelingslus zelf-corrigerend, een positieve terugkoppelingslus is zelf-versterkend. Hoe meer een positieve terugkoppeling werkt, hoe krachtiger hij wordt om er nog een schepje bovenop te doen. Hoe meer mensen griep krijgen, hoe meer mensen worden aangestoken. Hoe meer baby’s er geboren worden, hoe meer vrouwen opgroeien om baby’s te krijgen (en vice versa bij een negatieve terugkoppeling).
Terugkoppeling in systemen wordt behandeld in aflevering 10 van het artikel ‘De samenstelling van systemen’ in de rubriek Complexiteit. Het blijft terugkomen in de verdere afleveringen. Terugkoppelingen van instroom en uitstroom in systemen, weergegeven in figuren, komen aan de orde in aflevering 5 en volgende van het artikel ‘De werking van systemen’ in de rubriek Complexiteit, bijvoorbeeld in de vorm van het systeem van de economie in aflevering 7. In deze figuren worden de terugkoppelingen aangegeven met een P voor positief en N voor negatief.
De wereld zit vol met niet-lineaire verhoudingen, en daarmee vol verrassingen voor mensen die lineair denken. Niet-lineaire verhoudingen zijn belangrijk omdat ze de relatieve kracht van terugkoppelingen veranderen. Ze kunnen een systeem van het ene soort gedrag in een ander soort gedrag doen overspringen. Zie daarover aflevering 20 van het artikel ‘De werking van systemen’ in de rubriek Complexiteit. Over ingrijpen in terugkoppelingen handelen de afleveringen 10-12 (voor de negatieve) en 13-14 (voor de positieve terugkoppeling) van het artikel ‘Ingrijpen in systemen’. In het artikel ‘De natuur van de economie’ gaat ook een deel over ingrijpen: positieve terugkoppeling als middel tegen ontwrichting in aflevering 21-23 en negatieve terugkoppeling als middel tegen ontwrichting in aflevering 24-26. Zie verder ook aflevering 27-28 van het artikel ‘Catastrofologie’. Zie ook vertragingen. Zie in verband met klimaat ook omslagpunten voor het klimaat en permafrostterugkoppeling.
De moderne landbouw zit gevangen in een positieve terugkoppelingslus, die leidt tot een onomkeerbaar verlies aan bodemstructuur en voedingselementen. De Nederlandse landbouw is mondiaal gezien misschien wel het verst is ‘doorontwikkeld’. Lees hierover in aflevering 4-6 van het tweede artikel ‘Planten en boeren, met hun drang’ in de rubriek Ecologie.
Met betrekking tot het wereldvoedselsysteem lezen we in het artikel ‘De hongerkloof’ in de rubriek Complexiteit dat systeembehoudende negatieve terugkoppelingslussen bezig zijn om te slaan in afbrekende positieve terugkoppelingslussen.
