Maatschappijen hebben zowel handelswerk als wachterswerk nodig. Elk soort werk heeft zijn bijpassende syndroom dat het andere tegenspreekt. De twee soorten werk zijn vatbaar voor aantasting als ze de grenzen van hun rol of moraal te buiten gaan. Dat lazen we bij de wet van de aantasting van morele stelsels. Kan er eigenlijk wel zo’n [...]
Wie bij een Zwitserse bank geld afstort om het over te maken naar haar Nederlandse rekening, doet dat in het volste vertrouwen dat dat geld daar ook terechtkomt, ook al gebeurt dat in een onbekend gebouw, bij een onbekende bankbediende in een vreemd land waarvan je de taal misschien niet spreekt. Wij allen maken gebruik [...]
Jane Jacobs kennen we op deze website al van de serie over de stad ‘Waar komt de economische groei vandaan?’ in de rubriek Economie, èn van haar systeemdenken in het artikel ‘De natuur van de economie’ in de rubriek Complexiteit. Het boek Handel en bestuur verscheen oorspronkelijk in 1992 met als titel Systems of Survival. [...]
Syndromen, het onderwerp van het artikel ‘Handel en bestuur’ in de rubriek Ethiek, kunnen als stelsel zo makkelijk worden aangetast of tot zelfontregelend systeem vervallen, dat er als breuk in sommige gevallen niet meer nodig is dan een werkwijze die aan het verkeerde syndroom ontleend is. Zo is, schrijft Jane Jacobs over de hoogtijdagen van [...]
Kredietspeculaties bij opkopingen zijn een Amerikaanse uitvinding. De bankiers bedachten een manier om een bedrijf te laten betalen voor zijn eigen verandering van eigenaar of beheerder, dus het te laten betalen om zichzelf over te laten nemen. Aanvankelijk is er meestal een oorlog aan de gang tussen bieders op een deel van de aandelen dat [...]
Laten we hier de twee syndromen van het artikel ‘Handel en bestuur’ in de rubriek Ethiek eens doornemen voor het communistische stelsel van de Sovjet-Unie. Eerst de wachtersvoorschriften. Te beginnen met vermijd handeldrijven. Dat stond formeel als een huis: wachters mochten niet zelf handelsvoordeel hebben van hun posities en hun macht. In feite gold dat [...]
Het praktische gebruik van geld is voor ons een vanzelfsprekendheid. Het geeft de samenleving ‘buiten ons’ vorm. Maar hoe zit het met de werking van geld ‘binnenin ons’, in ons hoofd? Hoe zit het psychisch? Om dat toe te lichten begint Bernard Lietaer in aflevering 2 van het artikel ‘Het geldmysterie’ in de rubriek Ethiek [...]
In de ogen van Jane Jacobs gaat het bij economie niet om het land als geheel, maar om de economieën van elk van de steden van het land apart. Daarop is de hele serie artikelen ‘Waar komt de economische groei vandaan?’ in de rubriek Economie gebaseerd. Alleen door het zo te bekijken krijgen we greep [...]
Japan werd in 2018 getroffen door vier rampen. Deze worden kort genoemd in het cursieve deel van aflevering 11 van het artikel ‘De race van ons leven’ in de rubriek Ontwrichting. Er wordt naar verwezen in aflevering 9 van het artikel ‘Ons geldsysteem als netwerk van complexe stromen’ in dezelfde rubriek.
De mens is ondernemend. Dat is het uitgangspunt in het denken van Jane Jacobs (1916-2006). Daar komt bij haar geen psychologie bij kijken. Het is een ervaringsfeit. Ze ziet het gewoon als ze om zich heen kijkt. Kijken is haar grote kracht, en daarover nadenken. Haar denken is dus niet gestoeld op het onderzoek van [...]