Zowel theoretische als empirische studies bekrachtigen het idee dat het samenspel van eenvoudige natuurwetten, de chemie en de biologie buitengewoon complex systeemgedrag kan voortbrengen. De 'complexiteitstheorie' projecteert een visie op de natuur die, hoewel in wezen deterministisch, radicaal non-lineair is en vol verrassingen zit. Zie hierover aflevering 10 van het artikel ‘Eindspel: de economie als [...]
In het gedicht De fabel van de bijen (1714) beschreef Bernard Mandeville dat als we allemaal individueel een deugdzame levenswandel nastreven, dit zeer nadelige gevolgen heeft voor het algemeen belang en dat het zelfs de hele beschaving te gronde kan richten. Mandeville werd om zijn ideeën verketterd als een halve duivel, maar eigenlijk beschreef hij [...]
Mensen vormen een sociale soort. Ieder van ons concurreert om status en middelen. Als biologische organismen hechten wij belang aan relatieve status. Historisch gezien was status gekoppeld aan het bijdragen aan de bandsamenleving, aan leiderschap en respect, aan verhalen vertellen, ethiek en aan giften en gemeenschap. In de moderne cultuur concurreren we echter om status [...]
Jason Hickel is de auteur van het boek Minder is meer – hoe degrowth de wereld zal redden (EPO, 2021). Dit boek behandelt eerst ‘Meer is minder’ en daarna ‘Minder is meer’. Op 4ECO staan twee artikelen van hem: ‘Ontgroeien: een theorie van radicale overvloed’ in de rubriek Economie, dat een soort voorstudie van het [...]
Importvervanging is als typisch stadsproces het derde proces in een groeiende stadseconomie. Zie aflevering 3 van het derde artikel van de serie ‘Waar komt de economische groei vandaan?’ Om een stad te worden die in staat is om zelf die producten te kunnen maken, moet er aan een aantal voorwaarden worden voldaan: Mensen moeten er [...]
Het machtsvierkant wordt door Niall Ferguson beschreven in zijn boek De geldmachine: geld en macht in de moderne wereld 1700-2000 (oorspronkelijk had het kennelijk de titel The Cash Nexus). Hieronder is de tekst die Bernard Lietaer et al. aan dit thema wijdt in zijn paradigmaboek Geld en duurzaamheid. (Hij gebruikt ook enkele andere bronnen dan [...]
Zie hieraan voorafgaand het stuk Ecomodernisme tegenover milieubeweging. Ecomodernist Ted Nordhaus verwijt daar de milieubeweging een gebrek aan geloof in grootschalig, gecentraliseerd en technocratisch ingrijpen dat volgens hem nodig is bij een ernstige crisis als die van het klimaat. Het resultaat van de milieubeweging, citeert Luttikhuis Nordhaus, is een radicalisme dat een technologische oplossing aanvalt, [...]
Zie hieraan voorafgaand het stuk Ecomodernisme tegenover milieubeweging. Ecomodernist Ted Nordhaus verwijt daar de milieubeweging een gebrek aan geloof in grootschalig, gecentraliseerd en technocratisch ingrijpen dat volgens hem nodig is bij een ernstige crisis als die van het klimaat. Het resultaat van de milieubeweging, citeert Luttikhuis Nordhaus, is een radicalisme dat een technologische oplossing aanvalt, [...]
In het artikel ‘Klimaatcrisis: grote woorden, kleine daden’, in de NRC van 26 juli 2019 doet Paul Luttikhuis, klimaatcorrespondent van de NRC, verslag van de manier waarop het ecomodernisme over de oplossing van het klimaatprobleem denkt. Hij haalt hiervoor een ‘fascinerend’ essay aan van Ted Nordhaus The Empty Radicalism of the Climate Apocalypse. Ted Nordhaus [...]
In het artikel ‘Klimaatcrisis: grote woorden, kleine daden’, in de NRC van 26 juli 2019 doet Paul Luttikhuis, klimaatcorrespondent van de NRC, verslag van de manier waarop het ecomodernisme over de oplossing van het klimaatprobleem denkt. Hij haalt hiervoor een ‘fascinerend’ essay aan van Ted Nordhaus The Empty Radicalism of the Climate Apocalypse. Ted Nordhaus [...]