Het onderscheid tussen winst (die deels wordt geherinvesteerd, wat de noodzakelijke groei oplevert) en rente (die vaak vooral wordt opgepot) wordt gemaakt door David Harvey in aflevering 7 van het artikel ‘De verhouding van het kapitalisme tot de natuur’ en aflevering 22-24 van het artikel ‘Eindeloze exponentiële groei’ in de rubriek Ontwrichting. Hij geeft daar [...]
Het onderscheid tussen winst (die deels wordt geherinvesteerd, wat de noodzakelijke groei oplevert) en rente (die vaak vooral wordt opgepot) wordt gemaakt door David Harvey in aflevering 7 van het artikel ‘De verhouding van het kapitalisme tot de natuur’ en aflevering 22-24 van het artikel ‘Eindeloze exponentiële groei’ in de rubriek Ontwrichting. Hij geeft daar [...]
In zijn boek Seventeen contradictions and the end of capitalism wijdt David Harvey een apart artikel aan het begrip contradictie. Een korte samenvatting hiervan vindt u in het inleidende artikel ‘Drie contradicties van het kapitalisme’. Deze drie contradicties komen aan de orde in de drie artikelen van Harvey op 4eco. De geldcontradictie acht Harvey niet [...]
Wereldwijd betaalt (zowat) iedereen belasting met een vorm van geld die rente draagt. Vrijwel niemand beseft dat rente een eigenschap van geld is die eraan is toegevoegd; dat wil zeggen, er kan ook geld ‘ontworpen’ worden zonder de eigenschap rente, @nder geld. Maakt dat wat uit? We bekijken respectievelijk de kant van de duurzaamheid, de [...]
Hoe de armste 80 procent de zakken van de rijkste 20 procent spekt, en dan vooral van de allerrijksten, valt te lezen in aflevering 22 van het artikel ‘Catastrofologie’ in de rubriek Ontwrichting. Zie ook aflevering 36-37 over de overgang naar een nieuw wereld-systeem van het artikel ‘Wereld-systeem in crisis’. De parasitaire kapitaalvormen van de [...]
Ugo Bardi bekijkt het Romeinse Rijk als een complex systeem, dat – dus – externe verstoringen (of in zijn systeemtaal ‘forceringen’) binnen zekere marges kan weerstaan. Dat betekent dat hij op zoek gaat naar een verstoring die te sterk is voor het systeem. Daarvoor hoeft die verstoring zelf niet heel sterk te zijn. Hij moet [...]
Dit is het principe dat een systeem zich steeds moet blijven ontwikkelen om mee te kunnen doen. Dit wordt verwoord in het boek Alice in wonderland waar de rode koningin tegen Alice zegt dat je ‘op deze plaats zo hard mogelijk moet rennen om op dezelfde plaats te blijven.’ Zie hierover aflevering 18 van het [...]
In het midden van de 19e eeuw was de Engelse econoom William Stanley Jevons bezorgd dat Engeland zijn vooraanstaande positie zou verliezen vanwege de uitputting van de steenkoolvoorraden. De conventionele kijk was dat verbeterde technische efficiëntie de levensduur van eindige grondstoffen zal verbeteren. Jevons liet zien dat het omgekeerde het geval is. Hij formuleerde wat [...]
De Amerikaanse econoom Robert Solow bedacht halverwege de vorige eeuw een model dat economen greep gaf op het verschijnsel van economische groei. Het is een groeivergelijking met slechts twee variabelen, arbeid en kapitaal. Meer hierover in aflevering 3 van het artikel ‘De economie van piekolie’ in de rubriek Energie. Toen Solow zijn vergelijking echter aan [...]
De verschillende soorten reserves die er bestaan verwijzen naar de interpretaties van de voorraad winbare olie. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen bewezen (proved reserves, 1P, 90 procent kans op ontginning) en onbewezen reserves, waarbij de laatste nog verder wordt verdeeld in waarschijnlijke (probable reserves, 2P, 50 procent kans op ontginning) en mogelijke reserves (possible reserves, [...]