In entropie volgens Rees lezen we: Systeembiologen onderkennen dat levende systemen bestaan in overlappende, geneste hiërarchieën, waarin elk deelsysteem wordt omvat door het systeem dat zich één niveau hoger bevindt en dat zelf op zijn beurt weer een keten van gekoppelde subsystemen van een lager niveau omvat. Elk subsysteem in de hiërarchie groeit, ontwikkelt en [...]
Het systeem van de economie is een schema met een positieve terugkoppeling bij de aanjaagfunctie van de investeringen en een negatieve terugkoppeling in de ontwaarding van het kapitaal. Dat wordt in een figuur weergegeven in aflevering 5 van het artikel ‘De werking van systemen’ in de rubriek Complexiteit. Het wereldkapitaal groeide na de Tweede Wereldoorlog [...]
Systemen kennen stromen van in- en uitgaande energie, materie en informatie. De stroom staat er tegenover het fonds. In de ecologie is er naast de kringloop van de stof een stroom van energie. De energiestroom verloopt volgens patronen die in ieder ecosysteem hun eigen vorm hebben. We kunnen een ecosysteem dus opvatten als een ‘gekanaliseerde [...]
Een systeem is een eenheid, maar grenzen zijn bij systemen nooit echt hard. Dit komt kort aan de orde in aflevering 10 van het artikel ‘De samenstelling van systemen’ in de rubriek Complexiteit. Over grenzen die er wel en niet zijn in systemen gaat het ook in de afleveringen 17-19 van het artikel ‘De werking [...]
Psychologen onderscheiden zes sociale houdingen ten opzichte van klimaatontwrichting en ze bekijken hoe het daarbij zit met de drie houdingen (hoofd, hart, handen) van de sociale psychologie. Dit zijn die zes houdingen: Degenen die zich werkelijk zorgen maken. Degenen die bezorgd zijn. De voorzichtigen. De onthechten. De twijfelaars. De afwijzers. Zie hierover aflevering 18 van [...]
De sociale psychologie bestudeert hoe iemands gedachten, gevoelens en gedrag door anderen beïnvloedt worden. Al vinden we deze tijd individualistisch, we blijven door en door sociale wezens. Aandacht blijkt een sterke motivator. De sociale psychologie kijkt of deze drie houdingen met elkaar sporen of niet: de affectieve (of emotionele) component (het hart), de gedragscomponent (de [...]
Het verhaal van de schepping van hemel en aarde, dat we vinden in het begin van het Bijbelboek Genesis, krijgt bij Hamming in aflevering 3 en volgende van het artikel ‘Het Sumerisch Testament’ in de rubriek Ethiek een nieuwe interpretatie. In wat theologen als losse flodders ziet, herkent hij het verhaal van JHWH. Hierbij komen [...]
De Amerikaanse econoom Robert Solow bedacht halverwege de vorige eeuw een model dat economen greep gaf op het verschijnsel van economische groei. Het is een groeivergelijking met slechts twee variabelen, arbeid en kapitaal. Meer hierover in aflevering 3 van het artikel ‘De economie van piekolie’ in de rubriek Energie. Toen Solow zijn vergelijking echter aan [...]
Zie voor de schalierevolutie (de winning van ‘tight oil’) de afleveringen 18-22 van het artikel ‘Piekolie’ in de rubriek Energie. Hier hoort de term ‘fracking’ bij, evenals horizontaal boren en ‘sweet spots’. Er zitten allerlei kwalijke kanten aan deze vorm van winning en het is de vraag of de schalie-industrie niet zal bezwijken onder haar [...]
De hoogleraar Julian Simon komt aan de orde in aflevering 12 van het artikel ‘Piekolie’ in de rubriek Energie en in aflevering 1 van het artikel ‘De verhouding van het kapitaal tot de natuur’ in de rubriek Ontwrichting.