Op school leerden we allerlei dingen die niet kloppen. Zoals dat de mens ‘van nature’ wordt gedreven door eigenbelang en een zucht naar steeds meer; dat het feodale stelsel een wreed systeem was dat veel menselijk lijden veroorzaakte; dat het kapitalisme een eind maakte aan dit systeem. We lezen waarom dit niet klopt in aflevering [...]
Het stadium van de voorbereiding van de actie komt aan de orde in aflevering 24 van het artikel ‘Zelf veranderen met klimaatbeterschap’ in de rubriek Ethiek. Het bijbehorende proces is het onderwerp van aflevering 25. Het lijkt nauwelijks nodig als apart stadium tussen overwegen en actie, maar voorbereiding is juist de hoeksteen voor effectieve actie [...]
De klimaatcrisis is niet meer te voorkomen en we zullen noodgedwongen onze algemene levenswijze drastisch moeten aanpassen. Maar overal ter wereld heerst nog de verkeerde mindset. Oftewel, wachten op actie van de overheid gaat veel te lang duren. Wij kunnen daarom beter beginnen met op dit punt, al of niet in groepsverband (klimaatgesprekken), onszelf te [...]
Er zijn zes vaste ‘stadia van verandering’. Lees hierover aflevering 7 en volgende in het artikel ‘Zelf veranderen met klimaatbeterschap’ in de rubriek Ethiek. Veranderaars komen al zoekend stap voor stap een stadium verder. Elke keer is er een voorspelbaar, duidelijk omschreven stadium dat gedurende een bepaalde tijd plaatsvindt en dat een serie taken vergt [...]
Volgens Prochaska zijn er bij zelf veranderen negen processen. Lees hierover in het artikel ‘Zelf veranderen met klimaatbeterschap’ in de rubriek Ethiek. Dit is de samenvatting van deze processen: Bewustwording (1): Dit is het wijdst verbreide veranderingsproces dat er is. Freud zei al dat het oogmerk van de psycho-analyse was om ‘het onbewuste bewust te [...]
Zowel theoretische als empirische studies bekrachtigen het idee dat het samenspel van eenvoudige natuurwetten, de chemie en de biologie buitengewoon complex systeemgedrag kan voortbrengen. De 'complexiteitstheorie' projecteert een visie op de natuur die, hoewel in wezen deterministisch, radicaal non-lineair is en vol verrassingen zit. Zie hierover aflevering 10 van het artikel ‘Eindspel: de economie als [...]
Het begrijpen van ons ecologisch disfunctioneren begint bij de epistemologie – hoe we weten wat we weten – en met een bijzonder eigenaardig kenmerk van de menselijke cognitie. Basale culturele verhalen en sociale normen kunnen zich weliswaar als werkelijkheid voordoen, toch zijn ze producten van de menselijke geest. Ze zijn letterlijk verzonnen, ook al zien [...]
Daartoe ‘gemachtigd’ door het statuut van Merton uit 1235 grendelden rijke Engelse elites de meenten af en verdrongen boeren stelselmatig van hun land. Dit gebeurde in een eeuwenlange, gewelddadige onteigeningscampagne. Zie hierover aflevering 9 van het artikel ‘Ontgroeien: een theorie van radicale overvloed’ in de rubriek Economie. Het Handvest van het Bos dat het volk [...]
Steden hebben ieder voor zich tijden om import ter vervangen en perioden om innovatieve export te genereren. Om een significante episode van importvervanging te kunnen doormaken, moet een stad per definitie eerst een kritische, onstabiele massa opbouwen van potentieel vervangbare import. Zie de serie artikelen ‘Waar komt de economische groei vandaan?’ in de rubriek Economie. [...]
Elke nederzetting die goed wordt in importvervanging wórdt een stad. Zo ook in de Middeleeuwen. In Europa ontstonden steden waar ze er eerst niet waren. Over de rol van kooplieden, de soorten gilden, de opkomst van de ambachten en de rol van steden als Venetië en Londen, leest u in aflevering 1 tot 6 van [...]